Uzay Harikası: Voyager 1 neredeyse 50 yıldır Dünya’ya uzayın gerçek ve muhteşem fotoğraflarını gönderiyor ve işi henüz bitmedi. Sonda, birkaç ay önce bir bilgisayar sorunu nedeniyle “çevrimdışı” duruma getirildi, ancak geri kalan araçları artık tekrar bilgi toplamaya başladı.
NASA kısa süre önce, ilk olarak Kasım 2023’te keşfedilen teknik sorunun ardından Voyager 1’in “normal bilim operasyonlarına” geri döndüğünü söyledi. Probda hâlâ Dünya’daki bilim insanları için plazma dalgaları, manyetik alanlar ve parçacıklar hakkında veri kaydeden dört çalışma cihazı bulunuyor.
2023’te Voyager 1, her zamanki “uzay raporları” yerine işe yaramaz bir dizi birler ve sıfırlar göndermeye başladı ve bu da NASA mühendislerinin en kötüsünden korkmasına yol açtı. Sorunun kaynağının, Voyager 1’in bilimsel ve mühendislik verilerini Dünya’ya geri göndermeden önce paketlemek üzere tasarlanmış üç yerleşik bilgisayarından biri olan sondanın uçuş veri alt sistemindeki (FDS) hatalı bir çip olduğu belirlendi.
Voyager 1, Güneş Sistemini ve onun heliosfer olarak bilinen koruyucu “balonunu” çoktan terk etti; bu da NASA’nın, çalışmayan çipi değiştirmek için yakın zamanda bir onarım misyonu gönderemeyeceği anlamına geliyor.
İkiz Voyager uzay araçlarını ve diğer birçok uzay araştırma programını geliştiren Kaliforniya merkezi olan NASA’nın Jet Propulsion Laboratuvarı (JPL), Voyager 1’i tekrar çevrimiçi hale getirmek için karmaşık bir plan tasarladı. Sonda, durumunu değerlendirerek ve ABD uzay ajansına sorunu uzaktan düzeltmek için gereken ek süreyi sağlayarak geçtiğimiz Nisan ayında iletişimi yeniden başlatmaya başladı.
JPL’nin Voyager misyonu ekibi, onarım planının ikinci adımını 19 Mayıs’ta gerçekleştirdi ve sondaya bilimsel verileri tekrar göndermeye başlaması için bir komut gönderdi. NASA, dört çalışan aletten ikisinin normal çalışma modlarına hemen döndüğünü, diğer ikisinin ise bir miktar “ek çalışma” gerektirdiğini söyledi.
Voyager 1 yeniden uzayı incelerken, ajansın hatalı çipin etkilerini temizlemek için hâlâ yapması gereken bazı küçük işler var. JPL mühendislerinin artık üç yerleşik bilgisayardaki “zaman tutma yazılımını” yeniden senkronize etmeleri gerekecek, böylece Dünya’dan gönderilen komutları tam olarak aynı anda yürütebilecekler.
Ayrıca NASA’nın, her altı ayda bir Dünya’ya göndermeden önce plazma dalga cihazından toplanan verileri tutan Voyager 1 gemisindeki “dijital kayıt cihazına” uzaktan bakım yapması gerekecek. Voyager’ın verilerinin çoğu, önce kaydedilmeden doğrudan gezegenimize gönderiliyor.
Voyager programının, özellikle de Voyager 1’in elde ettiği başarılar, bilimsel açıdan bakıldığında olağanüstü sayılmaz. Voyager 1, 5 Eylül 1977’de Jüpiter ve Satürn sistemleri ana görev hedefi olarak fırlatıldı. Neredeyse 50 yıl sonra, uzay sondası hala Dünya’dan 24,9 milyar milden fazla uzakta çalışıyor ve NASA, sondayla en son teması 2036 yılına kadar kurmayı planlıyor. Bu arada Voyager 2, 20,4 milyar mil uzakta.