#Dünya’nın #yerçekimi alanında, #Hindistan kıyı şeridinin hemen dışında, #Hint Okyanusu Jeoid Alçaklığı (IOGL) olarak bilinen iyi bilinen bir “delik” var. Araştırma, gezegenin jeolojik tarihindeki bazı önemli olayları dikkate almasa da, yeni bir çalışma bu fenomen için potansiyel bir açıklama sağlıyor.
Mükemmel bir küre olmaktan ziyade, Dünya, bildiğimiz diğer tüm gezegenlerle birlikte bir “elipsoid” olarak tanımlanırken, “jeoid” topografyada gezegenin yüzeyini ifade eder. Bir jeoid, rakıma ve gezegenin kabuğunun altındaki malzemeye bağlı olarak gücü değişebilen düzensiz bir yerçekimi çekişi sergiler.
1948’de Hollandalı jeofizikçi Felix Andries Vening Meinesz, Hindistan’ın güney ucunda yaklaşık 3 milyon kilometrekarelik bir alanı kaplayan dairesel bir çöküntü oluşturan yerçekimsel bir anormallik keşfetti. Bu çöküntü, deniz seviyelerinin 100 metreden fazla düşmesine neden olur ve Dünya jeoidinin en alçak noktası olarak kaydedilir.
Hintli araştırmacılar tarafından geçtiğimiz günlerde Jeofizik Araştırma Mektupları dergisinde yayınlanan yeni bir çalışma, Hint Okyanusu Geoid Low’unun nasıl oluştuğunu açıklamayı amaçlıyor. Çalışmanın yazarları Debanjan Pal ve Attreyee Ghosh, Dünya’nın 140 milyon yıl önceki durumunu kopyalamak için çok sayıda süper bilgisayar simülasyonu gerçekleştirdi.
Hintli bilim adamları, 140 milyon yıl öncesinden günümüze uzanan Dünya coğrafyasının 19 farklı simülasyonunu yürüttüler. Tektonik plakalar, gezegenin mantosunun içindeki magma akışları ve daha fazlası için çeşitli davranışları yeniden yarattılar. 19 simülasyondan altısı, bugün gözlemlediğimiz IOGL’ye benzer bir “yerçekimi deliği” oluşmasıyla sonuçlandı.
Başarılı simülasyonların altısının da ortak bir nitelendirme faktörü vardı: jeoid alçak çevresinde magma tüylerinin varlığı. Yakındaki manto yapısıyla birlikte, bu tüyler muhtemelen yerçekimi deliğinin oluşumundan sorumluydu. Simülasyonlar, bu tüyler olmadan jeoid tabanının oluşmadığını doğruladı.
Attreyee Ghosh tarafından açıklandığı gibi , Hindistan 140 milyon yıl önce çok farklı bir konuma sahipti ve şimdi ortadan kaybolan bir okyanus, Hint alt kıtasını Asya’dan ayırdı. Hint levhası daha sonra Asya levhasıyla birleşti ve eski okyanus levhası Dünya’nın mantosuna daldı ve düşük yoğunluklu malzemeyi yüzeye yaklaştıran magma tüylerinin oluşumunu tetikledi.
Çalışma, Hint yerçekimi deliğinin yaklaşık 20 milyon yıl önce oluştuğunu, ancak nihai sonuçlarının diğer bilim adamlarından bazı tartışmalarla karşı karşıya kaldığını öne sürüyor. Florida Üniversitesi’nde jeoloji profesörü olan Alessandro Forte, yeni araştırmanın 65 milyon yıl önce Hindistan kıtasının o zamanlar olması gereken yerde bir manto tüyünün patladığı gerçeğini gözden kaçırdığına dikkat çekiyor . Ek olarak, simüle edilmiş jeoid, Dünya’nın gerçek yüzey şeklinden farklıdır.
Çalışma yazarları, çalışmalarındaki sınırlamaları kabul ederek, Dünya’nın geçmişteki görünümünün belirsizliği nedeniyle simülasyonlarda olası her faktörün dikkate alınmadığını belirtiyor. Ghosh, zamanda geriye gittikçe modellere olan güvenimizin azaldığını açıkladı. Bununla birlikte, Dünya’nın yerçekimi deliğinin magma tüyleri aracılığıyla oluşmasına ilişkin genel açıklamanın yine de “oldukça açık” olduğu düşünülmelidir.