O NE LAN?! Sonsuza kadar kuşatılmış yüz tanıma şirketi Clearview AI yeniden haber yapıyor. Ancak bu, girişimin en iyi ihtimalle sorgulanabilir olan görüntü kazıma uygulamalarıyla sınırlı değil. Bu kez şirket, gizlilik sınıfı bir davada milyonlarca davacıya, avukat ücretlerinin ardından davacı başına yaklaşık 30 sent değerinde şirket hissesi teklif ederek kendisini iflastan uzak tutmaya çalışıyor.
Clearview AI, kendisini gizlilik yasalarını ihlal etmekle suçlayan bir toplu davayı sonuçlandırmak istiyor. Dava nakit ödeme olmadığı için dikkat çekicidir. Bunun yerine Clearview, 40 milyar görsellik veritabanında resim bulunan ABD vatandaşlarına tazminat ödemek için şirkete yüzde 23 hisse koymayı kabul etti. New York Times, hissenin değerinin yaklaşık 50 milyon dolar olabileceğini gösteren mahkeme belgelerini ele geçirdi.
Peki neden sadece nakit olarak tıslamıyorsun? Destekçileri arasında milyarder Peter Thiel’in de bulunduğu şirket, hisse senedi anlaşmasının Clearview’i iflastan uzak tutmanın tek yolu olduğunu söyledi. Yani 50 milyon dolarlık likit varlığı yok. Son dört yıldır davalarla mücadele ettiği için bu açıklama şaşırtıcı değil.
Girişimci, bilgisayar mühendisi ve CEO Hoan Tan-That, 2017 yılında Clearview AI’yi sessizce kurdu. Üç yıl boyunca halkın radarı altında faaliyet gösterdi. Ardından 2020’de The New York Times, startup’ın yarım yamalak veri toplama uygulamalarını ortaya koyan bir açıklama yayınladı. Yüz tanıma girişimi, sosyal medya platformlarındaki yüz görüntülerini izinsiz olarak kopyalamasıyla ünlü.
Ayrıca Clearview’in kolluk kuvvetlerine yüzlerden oluşan kapsamlı veri tabanına ve yüz tanıma yazılımına garantisiz erişim sattığını belirterek, FBI ve İç Güvenlik Bakanlığı da dahil olmak üzere kolluk kuvvetleriyle olan ortaklıklarını da ortaya çıkardı. Tan-That, Birinci Değişikliğin gerçek hasat uygulamalarını koruduğunu iddia ederek şirketinin eylemlerini savundu. Birinci Değişikliği Dördüncü’yü ihlal etmek için kullanmanın ironisi kamuoyunun gözünden kaçmadı.
Başlangıç, sosyal medyanın çoğundan gelen durdurma ve vazgeçme emirleriyle bombardımana tutuldu. Ayrıca ABD’de ve yurt dışında gizlilik yasalarını ihlal ettiği iddiasıyla çok sayıda davayla karşı karşıya kaldı. Bu şikâyetlerin birçoğu halen beklemededir. Dolayısıyla, bir hakim garanti edilmeyen bu uzlaşma teklifini kabul etse bile Clearview’in kanuni kaygıları henüz sona ermemiştir.
Anlaşmanın özüne gelince, şirketteki 50 milyon dolarlık özsermaye ilk bakışta çok gibi görünebilir, ancak avukatlar yüzde 30-40’ını aldığında, davacıların kendi aralarında bölüşecekleri 30 milyon dolardan biraz fazlası olacak. Veritabanındaki 100 milyon Amerikalıya ilişkin ihtiyatlı bir tahmin göz önüne alındığında, bunun davacı başına yaklaşık 30 sente eşit olduğunu anlamak için bir matematikçiye gerek yok.
Fight for the Future adlı mahremiyet savunucusu grubun yöneticisi Evan Greer, anlaşmayı eleştirerek şöyle dedi: “Eğer kitlesel gözetleme zararlıysa, çözüm onların bunu yapmasını engellemek olmalı, zarar gören insanlara tek kuruş ödememek olmalı.”